🌍🦉 Vier Dierendag ! Tot 15% korting (klik hier) 🐿🦇
  • 5% korting* vanaf €49 - Code: WAD5
  • 10% korting* vanaf €79 - Code: WAD10
  • 15% korting* vanaf €119 - Code: WAD15

*Exclusief bundels, verrekijkers, boeken, reeds afgeprijsde artikelen & cadeaubonnen.

Feiten en mythes over vleermuizen

Gepubliceerd 15 Jul 2025
Bijgewerkt 24 Jul 2025

Vleermuizen zijn al lange tijd omgeven door mysterie en misverstanden, vaak afgebeeld in folklore en media als nachtwezens met duistere associaties. Toch spelen deze nacht-actieve zoogdieren een essentiële rol in onze ecosystemen.

We onderzoeken enkele veelvoorkomende mythes en presenteren de feiten om deze fascinerende dieren beter te begrijpen. 

Bechstein vleermuisBechstein vleermuis

Mythe 1: Vleermuizen zijn blind

Feit: De uitdrukking "zo blind als een vleermuis" is misleidend. Vleermuizen zijn niet blind; ze hebben functionerende ogen en kunnen behoorlijk goed zien. Veel soorten vertrouwen op hun zicht voor navigatie, vooral bij weinig licht. Daarnaast gebruiken vleermuizen echolocatie – een biologische sonar – om te jagen en zich te oriënteren in volledige duisternis. Ze zenden hoogfrequente geluiden uit die terugkaatsen van objecten en als echo’s terugkomen, waardoor ze een sonische kaart van hun omgeving kunnen maken. 

Mythe 2: Vleermuizen zijn vliegende knaagdieren 

Feit: Hoewel vleermuizen op knaagdieren kunnen lijken, behoren ze tot een eigen orde genaamd Chiroptera, wat "hand-vleugel" betekent. Deze classificatie onderscheidt hen van knaagdieren en benadrukt hun unieke evolutionaire pad. Vleermuizen zijn de enige zoogdieren die in staat zijn tot aanhoudende vlucht, een eigenschap die hen uniek maakt in het dierenrijk. 

Mythe 3: Alle vleermuizen zuigen bloed

Feit: De meeste vleermuissoorten zijn insecteneters en voeden zich met insecten, terwijl anderen fruit of nectar eten. Slechts drie soorten, bekend als vampiervleermuizen, voeden zich met bloed, en zij richten zich voornamelijk op vee in plaats van op mensen. Deze soorten komen voor in Latijns-Amerika en vormen slechts een klein deel van de meer dan 1.400 vleermuissoorten wereldwijd. 

Daubentons vleermuisDaubentons vleermuis

Mythe 4: Vleermuizen zijn ongedierte en dragen ziektes over 

Feit: Vleermuizen spelen een cruciale rol bij het beheersen van insectenpopulaties en fungeren als natuurlijke ongediertebestrijders. Een enkele vleermuis kan duizenden insecten per nacht eten, wat gunstig is voor de landbouw en het gebruik van chemische pesticiden vermindert.

Hoewel vleermuizen ziekten zoals hondsdolheid kunnen overbrengen, is het risico op overdracht naar mensen minimaal als er de juiste voorzorgsmaatregelen worden genomen. Het is belangrijk om wilde vleermuizen niet aan te raken en medische hulp te zoeken als je gebeten wordt. 

Gewone grootoorvleermuisGewone grootoorvleermuis

Mythe 5: Vleermuizen vliegen in je haar

Feit: De overtuiging dat vleermuizen opzettelijk in iemands haar vliegen is ongegrond. Vleermuizen beschikken over uitstekende navigatievaardigheden en kunnen obstakels, inclusief mensen, goed ontwijken. Situaties waarin vleermuizen dicht bij mensen komen, zijn waarschijnlijk te wijten aan hun jacht op insecten die worden aangetrokken door menselijke activiteit of verlichting. 

Pipistrelle (vleermuis)Pipistrelle (vleermuis)

Mythe 6: Vleermuizen zijn niet belangrijk voor het milieu

Feit: Vleermuizen zijn van vitaal belang voor het behoud van gezonde ecosystemen. Insectenetende vleermuizen helpen bij het beheersen van plagen, fruitetende vleermuizen dragen bij aan zaadverspreiding en nectarvoedende vleermuizen zijn bestuivers van verschillende planten. Hun ecologische bijdragen ondersteunen biodiversiteit en zijn gunstig voor landbouw en bosbeheer.

Een houten vleermuiskist die hoog op een boom in een bos is geplaatst. Op de voorkant staat een zwart embleem van een vleermuis.Een houten vleermuiskist die hoog op een boom in een bos is geplaatst. Op de voorkant staat een zwart embleem van een vleermuis.

Vleermuizen steunen in jouw omgeving

Het begrijpen van het belang van vleermuizen is de eerste stap richting hun bescherming. Hier zijn enkele manieren waarop je lokale vleermuispopulaties kunt ondersteunen: 

  • Installeer vleermuiskasten: Het aanbieden van veilige rustplaatsen kan vleermuizen helpen onderdak te vinden, vooral in gebieden waar natuurlijke habitats schaars zijn. 
  • Beperk het gebruik van pesticiden: Minder chemicaliën in je tuin behouden de insecten waarop vleermuizen zich voeden en zorgen voor een gezondere omgeving. 
  • Bescherm natuurlijke habitats: Het behouden van bossen, wetlands en andere natuurgebieden ondersteunt de ecosystemen waarop vleermuizen afhankelijk zijn. 

Door mythes te ontkrachten en de essentiële rol van vleermuizen te erkennen, kunnen we een meer harmonieuze co-existentie bevorderen met deze opmerkelijke zoogdieren.