Tjiftjaf

De bovenzijde van de tjiftjaf (Phylloscopus collybita) is donker olijfgroen, de onderzijde is witachtig. Op uiterlijk is de tjiftjaf moeilijk te onderscheiden van de evengrote fitis, maar de poten zijn meestal donker en het verenkleed is donkerder en met bruinere tinten.

Grootte

Met zijn 11 cm is hij ongeveer net zo groot als de fitis. Zijn spanwijdte kan tot 21 cm bedragen.

Gewicht

6 tot 9 gram

Habitat

De tjiftjaf is een zeer algemene en wijd verspreide broedvogel. Hij komt voor in bossen, parken en tuinen met hoge bomen en struiken, in berggebieden tot boven de boomgrens. De tjiftjaf is een trekvogel die meestal overwintert in Middellandse-Zeegebied.

Nest

Het ovenvormige nest met zij-ingang ligt goed verstopt in dichte vegetatie, of vlak boven de grond. Het nest wordt vervaardigd van droge bladeren, gras en mos en van binnen met veertjes bekleed.

Jongen

De tjiftjaf broed in april-juli met 1 à 2 broedsels. Per broedsel worden 4 tot 6 witte eieren met paarse vlekken gelegd. Na 13 tot 15 dagen komen de kleintjes uit het ei. Beide ouders voeren de jongen. Na ongeveer 2 weken vliegen ze uit het nest.

Voedsel

De tjiftjaf eet insecten en spinnen, die hij op bladeren en twijgen zoekt.

Klank

In zijn geluid ligt het gemakkelijkste onderscheid met de Fitis. De tjiftjaf roept harder, eenlettergrepig 'whiet' en zingt karakteristiek, herhaald, monotoon ' tjif-tjef-tjef-tjaf'. Tussen strofen is vaak zacht 'trr trr' te horen.

Karakteristieke kenmerken

De fitis en de tjiftjaf worden vaak met elkaar verward. Ze lijken ook sterk op elkaar. De zang is hetgene die de tjiftjaf van de fitis onderscheid. Wat minder zichtbaar is het verschil in spanwijdte. De vleugelmaten van de tjiftjaf liggen tussen de 55 en 63 mm en die van de fitis tussen 61 en 70 mm. De grotere vleugellengte stelt de fitis in staat om verder te trekken dan de tjiftjaf. Overwinteren doet de tjiftjaf in de landen rond de Middellandse zee. De fitis gaat veel verder. Helemaal tot in tropisch en zuidelijk Afrika, een afstand van zo'n vierduizend kilometer. Ook blijft de tjiftjaf langer bij ons dan de fitis en hij overwintert nog wel eens in Nederland en België.